Drezdeńskie lata Jmć Pana Dembowskiego..., czyli rzecz o polskich wizytach w Elektoracie Saksonii w XVIII wieku.
Kierownik projektu: Dr hab. Adam Perłakowski, prof. UJ
Tytuł projektu: Drezdeńskie lata Jmć Pana Dembowskiego..., czyli rzecz o polskich wizytach w Elektoracie Saksonii w XVIII wieku.
Środki przyznane: 14901 zł
Data zawarcia: 01-07-2021
Instytucja finansująca: Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza
Opis projektu:
Zawarcie unii polsko-saskiej w 1697 r. zrodziło wiele pytań: czy połączenie dwóch państw przełożyło się na
wzajemne kontakty, czy unia stworzyła okazję do zacieśnienia relacji nie tylko politycznych, gospodarczych i kulturowych ale czy dała okazję do zbliżenia między elitami społecznymi obu krajów? Zachowane i niezbadane do tej pory w wystarczającym stopniu źródła (korespondencja) pozostawione przez najważniejszych polskich polityków jak i też przez ludzi nie pełniących funkcji publicznych, ale często przebywających w Saksonii, ukazują rolę dworu saskiego. Szczególna rola przypadła Antoniemu Sebastianowi Dembowskiemu, kolejno regentowi i referendarzowi koronnemu, biskupowi płockiemu i kujawskiemu. Rezydował on w elektoracie w latach 20. i 30 XVIII stulecia i pozostawił po sobie ogromną ilość listów ukazujących nie tylko życie i zwyczaje dworu drezdeńskiego, ale też jego stosunek do innej kultury, uprzedzenia, stereotypy i podziw. Relacje te mogą posłużyć jedynie jako wzór ilustrujący problem, jakim był stosunek elit polskich do mieszkańców elektoratu. Dlatego warto postawić sobie kilka pytań: czy w ciągu kilkudziesięciu lat zmieniło się wzajemne postrzeganie? Czy dominowała niechęć, poczucie wyższości kulturowej i religijnej nad sąsiadem? Czy obie strony były stanie przełamać wzajemne uprzedzenia? Czy w zachowanych źródłach z początku panowania Augusta II i u schyłku rządów Augusta III widać ten sam, niezmienny model postrzegania „obcego”, czy mimo tylu lat mieszkańcy Saksonii i Polski pozostali dla siebie „wciąż obcymi”? Badania te, nie prowadzone dotychczas mogłyby w zasadniczy sposób przybliżyć nam dzieje unii w jej „ludzkim” wymiarze–kontaktów między zwykłymi obywatelami obu państw i w ich wzajemnym postrzeganiu.