Kontakt
Adres
31-007 Kraków ul. Gołębia 13 pok. 18; 33
Telefon
12 6631220; 12 6631444
Kierownik
dr hab. Sławomir Sprawski, prof. UJ - dzieje Grecji (zwłaszcza Tessalii i Macedonii) w epoce archaicznej i klasycznej; wojskowość i historiografia grecka; tatuaż w świecie greckim.Pracownicy
dr hab. Stanisław Turlej - dzieje późnego cesarstwa rzymskiego i wczesnego cesarstwa bizantyjskiego w kontekście historiografii epoki i geografii historycznej.
dr hab. Michał Stachura, prof. UJ - dzieje późnego cesarstwa rzymskiego: wojskowość, mniejszości religijne, źródła normatywne i historiografia; gry historyczne.
prof. dr hab. Adam Izdebski - historia środowiskowa późnej starożytności i Bizancjum.
dr Tomasz Grabowski - Egipt pod rządami Ptolemeuszy i jego relacje ze światem ościennym.
dr Maciej Piegdoń - historia północnej i nadadriatyckiej Italii w okresie przedrzymskim oraz pod rządami Rzymu, a także dzieje Republiki Rzymskiej od IV/III w. do I w. p.n.e.
dr Bartosz Kołoczek – literatura łacińska (zwł. erudycyjna) i rzymska kultura literacka od czasów republikańskich po wczesne cesarstwo bizantyńskie, regionalistyka italska.
dr Andrzej Dudziński – dzieje Kartaginy i Sycylii, Diodor Sycylijski i historiografia grecka.
Profesorzy emerytowani:
Profesor dr hab. Edward Dabrowa - Bliski Wschód w okresie hellenistycznym i rzymskim w szczególności dzieje państwa partyjskiego, monarchii Seleukidów i Judei.
Profesor dr hab. Maciej Salamon - Bizancjum i jego relacje ze światem słowiańskim; numizmatyka bizantyjska.
Stali współpracownicy:
Dr Jakub Kuciak (Jagiellońskie Centrum Językowe) – Herodot i historiografia grecka.
Doktoranci
mgr Grzegorz Pamuła - teatr w miastach Cesarstwa Rzymskiego u schyłku starożytności
mgr Damian Sideł – kult cesarski.
mgr Tomasz Zieliński – Demetriusz Poliorketes i jego obraz w źródłach.
Czasopisma i serie wydawnicze redagowane przez pracowników Zakładu:
- Electrum. Journal of Ancient History
- Byzantina et Slavica Cracoviensia
- Notos. Scripta Antiqua et Byzantina
- Mediterraneum. Studia z dziejów świata starożytnego
- Źródła Historyczne
Projekty badawcze
- Grupa Badawcza Miasto i inne struktury społeczne i polityczne świata starożytnego
- dr Bartosz Jan Kołoczek - Dzieła wszystkie Klaudiusza Klaudiana, polski przekład wraz z opracowaniem
- dr Andrzej Dudziński - Relacja między teorią a praktyką warsztatu historycznego Diodora Sycylijskiego w świetle "Biblioteki historycznej"
Konferencja
KtistesMythological and historical founders of ancient cities and colonies. Memory, mythography, traditions, religious honours, and representation.
Kraków, September 25-27, 2023.
Charakterystyka
Starania o utworzenie katedry historii starożytnej podjęto w początkach XX wieku. W roku 1905 habilitację z zakresu historii starożytnej wraz epigrafiką i papirologią uzyskał Stefan Waszyński, który prowadził wykłady z dziejów Grecji, jako docent prywatny (do swojej nagłej śmierci w roku 1908). Następnie habilitacje z zakresu historii starożytnej uzyskali Ludwik Piotrowicz ( w 1919) oraz Tadeusz Wałek (w 1921). Zabiegi o powołanie Katedry Historii Starożytnej zakończyły się pomyślnie w dniu 2 czerwca 1922, kiedy na profesora historii starożytnej powołano Ludwika Piotrowicza (w tym czasie profesora Uniwersytetu Poznańskiego). W tym samym roku został też powołany na kierownika nowoutworzonego Seminarium Historii Starożytnej. Zainteresowania badawcze profesora Piotrowicza były bardzo szerokie i obejmowały przede wszystkim dzieje starożytnego Bliskiego Wschodu, hellenistycznego Egiptu oraz Rzymu czasów schyłku Republiki. Znajdują się w nim studia z zakresu historii, filologii, archeologii, papirologii, numizmatyki, przekłady dzieł antycznych i prace kartograficzne. Wielkie uznanie w Polsce przyniosło mu wydanie monumentalnych Dziejów rzymskich (Warszawa 1934).
Profesor Piotrowicz pozostał na stanowisku do swojej nagłej śmierci w roku 1957. Opuszczoną katedrę objął jego uczeń prof. Józef Wolski (w tym czasie profesor Uniwersytetu Wrocławskiego). Profesor Wolski był autorem szeregu praz z zakresu historii Grecji epoki klasycznej, ale specjalizował się w dziejach starożytnego Bliskiego Wschodu i zyskał międzynarodowe uznanie jako badacz dziejów państwa partyjskiego i monarchii Seleukidów. Był autorem min. monografii L’Empire des Arsacides (Lovanii 1993) oraz mającego aż jedenaście wydań podręcznika Historia powszechna. Starożytność (Warszawa 1965). Profesor Józef Wolski kierował Katedrą (a po 1970 Zakładem Historii Starożytnej) do roku 1979. Po nim kierownictwo Zakładu objął prof. Aleksander Krawczuk specjalizujący się w dziejach republiki rzymskiej (Kolonizacja sullańska, Wrocław 1960), który zdobył ogromne uznanie jako niestrudzony popularyzator wiedzy o antycznym świcie. Jest autorem blisko czterdziestu wielokrotnie wznawianych książek (min. Poczet cesarzy rzymskich).
W roku 1986 kierownictwo Zakładu Historii Starożytnej przejął profesor Edward Dąbrowa i sprawował je do przejścia na emeryturę w roku 2020. Jednocześnie wyodrębniono Zakład Historii Bizancjum, którego kierownikiem do roku 2017 był profesor Maciej Salamon. Po nim kierownictwo przejął Stanisław Turlej. Pracownikiem Zakładu Historii Bizancjum była do roku 2013 prof. Maria Dzielska (primo voto Józefowicz) zajmująca się intelektualistami greckimi u schyłku antyku. Zdobyła uznanie jako autorka min. tłumaczonej na wiele języków monografii Hypatia z Aleksandrii (Kraków 1993).
Oba zakłady posiadały wspólną bibliotekę i siedzibę, która do roku 2011 mieściła się na I piętrze budynku przy ul. Studenckiej 3, a następnie przez dwa lata w oficynie Pałacu Pusłowskich przy ul. Westerplatte 10. W roku 2013 nastąpiła przeprowadzka do obecnie zajmowanych pomieszczeń w przyziemiach Collegium Witkowskiego (pokoje 18 i 33).
W roku 2021 w wyniku zmian struktury Instytutu Historii doszło do połączenia obu jednostek w Zakład Historii Starożytnej i Bizancjum skupiający ośmiu pracowników:
Popularyzacja
W antycznym świecie prof. Aleksandra Krawczuka