Wyspy Morza Egejskiego VIII w. p.n.e.- IV w. n.e. Centrum czy peryferia świata greckiego?

Opis projektu (Pb NCN Opus 2012/07/B/HS3/03455)

Celem naukowym projektu jest próba kompleksowego spojrzenia na znaczenie wysp Morza Egejskiego w życiu politycznym i przemianach kulturowych świata greckiego od początków epoki archaicznej do IV wieku n.e., czyli do momentu zamierania tradycji klasycznych.
Wyspy egejskie znajdują się w geograficznym centrum świata greckiego. Ich położenie sprzyjało żegludze kabotażowej będącej najwygodniejszą formą komunikacji pomiędzy Azją a Europę. Tym samym wyspy pełniły rolę naturalnego pomostu między dwoma kontynentami. Czynnik geograficzny wskazuje, że mogły one czerpać korzyści ekonomiczne ze swego położenia i odgrywać istotną rolę pośrednika w przekazywaniu idei i wzorców kulturowych. Tymczasem w źródłach literackich, począwszy od epoki klasycznej, wyspy są przedstawiane jako region kojarzony nie z bogactwem i sukcesem, ale z ubóstwem, słabością polityczną i militarną. W ich kontekście wyspy Morza Egejskiego jawią się, jako obszary peryferyjne o nikłym znaczeniu dla dziejów świata greckiego. Można zakładać, że obraz ten jest tworzony przez autorów piszących z perspektywy Aten i innych centrów położonych na lądzie stałym. Trudno zaprzeczyć, że wydarzenia polityczne rozgrywające się na otaczających Morze Egejskie kontynentach miały decydujący wpływ na losy regionu i to one przykuwają uwagę uczonych. W toku badań objętych projektem pragniemy postawić wyspy egejskie w centrum uwagi i dokonać analizy i reinterpretacji dostępnych świadectw źródłowych z tej perspektywy.

Mając świadomość obszerność poruszanych zagadnień w badaniach objętych projektem chcemy skoncentrować się na wybranych zagadnieniach analizowanych jednak z różnych perspektyw i przez pryzmat źródeł pochodzących z różnych okresów czasu. W jego ramach pragniemy skoncentrować się na dwóch zagadnieniach, które przybliżą nas do odpowiedzi na pytanie o miejsce zajmowane przez wyspy egejskie w świecie greckim:
- społeczności wyspy egejski wobec wielkich potęg świata starożytnego
- wyspy jako centra polityczne, religijne i kulturowe o znaczeniu regionalnym
Projekt został pomyślany, jako pierwszy etap badań, które w naszym zamyśle mogą być kontynuowane w następnych latach.

 

Zespół badawczy

 

Kierownik: dr hab. Sławomir Sprawski, prof. UJ, Instytut Historii UJ

Główny wykonawca: dr hab. Jarosław Bodzek, Instytut Archeologii UJ

Główny wykonawca: dr hab. Marcin Pawlak, Instytut Historii i Archiwistyki UMK

Wykonawca: dr Tomasz Grabowski, Instytut Historii UJ

Wykonawca: mgr Jakub Kuciak, doktorant w Instytucie Historii UJ

Wykonawca: mgr Wojciech Duszyński, doktorant w Instytucie Historii UJ

Wykonawca: mgr Bartosz Kołoczek, doktorant w Instytucie Historii UJ

 

 

Przebieg realizacji

 

Sympozjum II

Collegium Witkowskiego

29 VI 2015 godz. 15.00-17.00

 

Program spotkania:

15.00-15.30

mgr Bogdan Sobiło

Trierarchia w świetle mów z Corpus Demosthenicum."

dr Maciej Piegdoń

Arbitraż rzymski w świecie greckim na przykładzie sporu

 między Priene a Samos a arbitraże Republiki w Północnej Italii."

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*********************************************************************************************

 

 

Sympozjum I 

 

Collegium Maius, Sala pod Belkami

15 XII 2014 godz. 15.00-19.15

 

 

Program spotkania:

15.00-16.15

mgr Jakub Kuciak

„Między Egiptem a Persją. Samaina oraz jej możliwe zastosowania we flocie samijskiej w VI wieku p.n.e."

dr hab. Sławomir Sprawski

„Plein ananke. Wyprawy Teban, Tessalów i Macedończyków na Morze Egejskie."

mgr Wojciech Duszyński

„Wyspa Keos w dobie II Związku Morskiego: stosunki wewnętrzne i sytuacja międzynarodowa"

16.30-17.45

dr hab. Jarosław Bodzek

„Od peryferii do centrum i z powrotem – przypadek mennictwa rodyjskiego"

prof. dr hab. E. Papuci-Władyka

„Starożytne Kos i międzynarodowy projekt THALES"

dr Agata Dobosz

"Pozycja hellenistycznej Kos w świecie greckim w świetle produkcji ceramiki"

18.00-19.15

dr Tomasz Grabowski

„Wyspy Morza Egejskiego w polityce Lagidów w III w. p.n.e."

mgr Bartosz Kołoczek

„Ibitis Aegaeas sine me, Messalla, per undas. Obraz Morza Egejskiego w literaturze rzymskiej."

dr hab. Marcin Pawlak

„Ateńskie "imperium" I w. p.n.e. - I w. n.e."

 

autor zdjęć: Tuco

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

Publikacje

 

Prace opublikowane:

 

Tomasz Grabowski, Ptolemaic Foundations in Asia Minor and the Aegean as the Lagids' Political Tool, Electrum 20, 2013, 57-76.

 

http://www.wuj.pl/page,art,artid,2380.html

 

Grabowski Tomasz, Działania floty Ptolemeusza II na Morzu Egejskim, [w:] Wojna i wojskowość w świecie starożytnym, Studia pod redakcją Sławomira Sprawskiego, Kraków 2015, s. 71-93.

 

Kuciak Jakub, Pierwszy, który zapragnął panować na morzu – siły morskie Polikratesa z Samos [w:] Sprawski S. (red.), Wojna i wojskowość w świecie starożytnym, Studia pod redakcją Sławomira Sprawskiego, Kraków: 9 – 34.

 

http://iagellonica.com.pl/?p0=2&p1=8&o=248

 

******

 

Sławomir Sprawski, Jakub Kuciak, Wojciech Duszyński, Jarosław Bodzek - Aigaika - studia nad historią wysp Morza Egejskiego od VII do II w. p.n.e. (Aigaion tom I).

 

Spis treści

 

 

******

 

Marcin N. Pawlak, Maciej Piegdoń, Bartosz Jan Kołoczek, Fretum Aegeum. Rzym a wyspy egejskie od II p.n.e.-III n.e. (Aigaion 2), Kraków 2016, ss. 213 

http://iagellonica.com.pl/?p0=2&p1=9

 

Spis treści

 

 

******

 

Duszyński Wojciech, Sparta, its fleet, and the Aegean Islands in 387-375, Electrum 23, 2016

http://www.ejournals.eu/electrum/2016/Volume-23/art/8001/

 

 

Grabowski Tomasz, The Aegean Islands in the politics of the Attalid dynasty, Electrum 23, 2016

http://www.ejournals.eu/electrum/2016/Volume-23/art/8002/

 

Kuciak Jakub, Wenn Macht und Dichtung sich begegnen – Polykrates und Anakreon im Lichte der griechischen Literatur, Electrum 23, 2016

http://www.ejournals.eu/electrum/2016/Volume-23/art/7998/

 

Marcin N. Pawlak, From Independence to Dependence: the Administrative Status of the Aegean Islands from 129 BC to 294 AD, Electrum 23, 2016

http://www.ejournals.eu/electrum/2016/Volume-23/art/8006/

 

 

 

 

 

 

Zobacz również