Kontakt
Adres
31-007 Kraków
ul. Gołębia 13, p. 202-205
Telefon
12 6631255; 12 6631235; 12 6631254
Kierownik
Pracownicy
- dr hab. Krzysztof K. Daszyk, prof. UJ
- dr hab. Tomasz Kargol, prof. UJ
- dr hab. Krzysztof Ślusarek
- dr Kamil Ruszała
- dr Adrian Wesołowski
Doktoranci
mgr Michał Kańkowski
mgr Małgorzata Niechaj
Charakterystyka
Historia Pracowni
W 1950 r. utworzono Katedrę Historii Polski Nowożytnej i Najnowszej (XVIII–XX w.), którą kierowała prof. Celina Bobińska. W 1970 r., w związku z reorganizacją Uniwersytetu Jagiellońskiego i likwidacją katedr, w miejsce Katedry Historii Polski Nowożytnej i Najnowszej powstały dwa zakłady: Zakład Historii Polski Nowoczesnej i Metodologii, kierowany przez prof. Celinę Bobińską, oraz Zakład Historii Polski Najnowszej, kierowany przez prof. Józefa Buszkę. Po przejściu prof. Bobińskiej na emeryturę w 1984 r. kierownictwo Zakładu Historii Polski Nowoczesnej i Metodologii objął prof. Mariusz Kulczykowski. W roku 1987 Zakład podzielono na dwie osobne jednostki: Zakład Dziejów Historiografii i Metodologii Historii, pod kierownictwem prof. Mirosława Frančicia, oraz Zakład Historii Polski Nowoczesnej, któremu do 2002 r. przewodził prof. Kulczykowski. Następnymi kierownikami Zakładu byli prof. Tomasz Gąsowski (2002–2016) oraz prof. Michał Baczkowski (2016–2021). W wyniku zmian strukturalnych Uniwersytetu Jagiellońskiego w 2021 r. Zakład przekształcono w Pracownię Historii Polski Nowoczesnej, funkcjonującą w ramach Katedry Historii Nowoczesnej.
Kierunki badań
Zespół badawczo-dydaktyczny Pracowni Historii Polski Nowoczesnej zajmuje się historią społeczną, gospodarczą, kulturową i polityczną ziem polskich od końca XVIII wieku aż po pierwsze dekady XX stulecia, ujmując tę problematykę w kontekście dziejów Europy Środkowo-Wschodniej.
Zainteresowania badawcze prof. dr. hab. Michała Baczkowskiego koncentrują się na historii wojskowości, w tym relacji militarno-społecznych oraz militarno-gospodarczych. W tym zakresie na uwagę zasługują monografie na temat służby ochotników polskich w armii austriackiej, historii austriackich ułanów, wojny 1866 roku oraz relacji między Galicją a strukturami wojskowymi monarchii Habsburgów. Sporo uwagi poświęca także dziejom społecznym i gospodarczym południowej Polski XVIII–XX w. oraz postawom Polaków wobec zaborców. Prof. Michał Baczkowski prowadzi także badania nad dziejami Krakowa pod panowaniem austriackim w latach 1796–1809 i w dobie Księstwa Warszawskiego, co zaowocowało kilkoma opracowaniami monograficznymi.
Przedmiotem swych studiów dr hab. Krzysztof Karol Daszyk, prof. UJ uczynił dzieje narodu polskiego w okresie zaborów ze szczególnym uwzględnieniem problematyki krakowsko-galicyjskiej. Główny nurt tych zainteresowań to historia ówczesnej myśli politycznej, społecznej i historycznej (w najszerszym znaczeniu tego słowa, bowiem łącznie z historiozofią) oraz kwestia kształtowania się świadomości zbiorowej Polaków w specyficznych realiach braku własnej państwowości (imponderabilia, mity, stereotypy, kult romantycznych wieszczów i recepcja ich twórczości). Jest autorem pięciu monografii książkowych, m.in.: „Niech wróci mogiła”… Ideowo-polityczne spory o wawelski grób dla Juliusza Słowackiego (Kraków 2010) oraz „Bo imię jego jest Polska”. Tadeusz Kościuszko w patriotycznej legendzie i politycznym micie czasów porozbiorowych. (Esej historyczny) (Kraków 2018), jak również redaktorem publikacji zbiorowych, m.in. Katedra historii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim - odniesienia, interpretacje, pamięć (Kraków 2019).
Dr hab. Tomasz Kargol, prof. UJ, specjalizuje się w historii społeczno-gospodarczej ziem polskich w XVIII–XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem Galicji (m.in. samorząd gospodarczy, prasa ekonomiczna, dzieje ziemiaństwa). Jego badania naukowe koncentrują się wokół historii ziemiaństwa polskiego, sytuacji społeczno-gospodarczej Galicji w okresie I wojny światowej (zniszczenia wojenne i ich odbudowa) oraz społeczeństwa Galicji w pierwszych dekadach okresu porozbiorowego. Prof. Kargol kieruje pracami interdyscyplinarnej platformy badawczej „Geohistoria Galicji”.
Dr hab. Krzysztof Ślusarek obejmuje swymi badaniami obszerną problematykę, na którą składają się: struktura i dzieje społeczeństwa polskiego w XVIII–XX w., funkcjonowanie i przejawy aktywności społeczności lokalnych oraz życie polityczne i społeczne pod zaborami. W ostatnich latach prowadził owocujące publikacjami studia nad przeobrażeniami struktury społecznej ziemiaństwa w Galicji w latach 1772–1914, przemianami politycznymi, społecznymi i cywilizacyjnymi społeczności małomiasteczkowych i wiejskich w XVIII–XX oraz dziejami zaścianków szlacheckich w Galicji. Kierował trzema zespołowymi projektami badawczymi: Inwentaryzacja materiałów historycznych dotyczących gospodarki Galicji w latach 1772–1867 z archiwów i bibliotek Polski, Austrii i Ukrainy, Dwór, wieś i plebania w przestrzeni społecznej zachodniej Małopolski w latach 1772–1815 oraz Na styku kultur i narodów. Galicyjskie miasta i miasteczka w józefińskim katastrze gruntowym.
Dr Kamil Ruszała zajmuje się dziejami społecznymi, gospodarczymi i politycznymi imperium Habsburgów, w tym Galicji, ze szczególnym uwzględnieniem I wojny światowej i upadku Austro-Węgier. W pracach badawczych poświęca istotne miejsce doświadczeniu I wojny światowej przez ludność cywilną, odnosząc się do problemu miast w okresie wojny [Wielka Wojna w małym mieście. Gorlice w latach 1914-1918], intelektualistów wobec wojny [Intellectuals and World War I. A Central European Perspective], kapelanów wojskowych [Wielka Wojna Wyzwań Duchowych] czy uchodźców wojennych [Galicyjski Eksodus. Uchodźcy podczas I wojny światowej w monarchii Habsburgów]. Również bada on dziedzictwo terenowe I wojny światowej oraz anatomię upadku monarchii Habsburgów, w tym transformację społeczną oraz przestrzeń postimperialną po 1918 r. [Postwar Continuity and New Challenges in Central Europe, 1918–1923]. Jest kierownikiem grantu „Zapomniane obozy uchodźców podczas I wojny światowej w Austro-Węgrzech” (NCN) oraz dwóch międzynarodowych grup badawczych: „Refugees in Europe 1914-1923” (POB Heritage), „Heritage of War 1914-1918” (Projekt Flagowy Critical heritage Studies Hub).